KRATKA SVEŠTENA ISTORIJA na staroj i novozavetnoj-ta Crkva - Partenij Zografski

Partenij Zografski (Galičnik, 1818 - Carigrad, 7. februara 1876) bio je prvi makedonski učebnik, filolog, folklorista i značajni kulturni i crkveni radnik XIX veka u Makedoniji. Roden kao Pavle Trizlovski, prvo obrazovanje u manastiru „Sv. Jovan Bigorski”, 1836. godine. bio učenik Dimitar Miladinov u Ohridu. Tokom 1842. godine zamonašen je u Manastirot Zografu na Svetoj Gori, koji je dobio ime Partenij i prezime Zografski. Nakon završetka studija u Duhovnoj akademiji u Moskvi, dodan je za episkopa Poljanske eparhije od carigradskog patrijarha.

Koga stanal episkop, Partenij Zografski go vovel crkvenoslovenskiot jazik vo bogoslužbata, otvoral narodna učilišta i go poddržao razvoj na makedonski jazik. Njegovo deluvanje izazvalo je reakciju grčkih vlasti, koje je obvinuvalo za antipatrijaršisku dejnost i zabrana na grčki jazik u crkvi i učilišta.

Tokom 1861. godine, bio je obnovljen za antipatrijaršisku dejnost, ali po istraživanjima se utvrdilo deka ne e vinoven. Ako mu nije bilo dozvoljeno da se vrati u svoju Eparhiju, septembra 1867. godine, bilo mi je ponuđeno mitropolitsko mesto u Nišavskoj eparhiji. Tokom 1868. godine se uključio na bugarski crkveni klir i rabao kao egzarhiski mitropolit u Pirotu do 1874. godine. Potoa se preselio u Carigrad i radio u centralatu egzarhijata.

Partenij Zografski se upokoi u Carigrad od 19. do 20. februara 1876. godine. Negoviot grob se nalazi u dvorotu na bugarskoj pravoslavnoj crkvi na Sv. Stefan. Autor je na važnim poslovima koji su postavili temelje na gramatici na makedonskom jaziku i bili poliglot sa znanjima na povećim jazzicima. Radi kao učitelj, profesor i duhovnik, a njegovo ime se pamti i u manastiru u Starom Dojranu, koji nosi njegovo ime. Makedonskata pravoslavna crkva go počituva kako svetitelj.