STAREČNIK

Ako sakaš, postane ceo ogan, povrati se od pustinjskih pokretača na svom duhovnom čedu, dodeka prstite na njegove trke, krenati na molitvu, svete sa nesagrađenim božestvenim ognom. Golemiot Starečnik je knjiga koja je kao svoj čitalac prenesuva božestveniot ogan na pravoslavni duhovni život kao što bleskaše me ranite monasi u Crkvama na Istoku. Za ovie luëe, hrišćanstvo ne beše samo prazan zvuk i akademsko teologiziranje, tuku svedočenje deka patota do Hrista e pat na ljubov što pominuva niz bolno čišćenje od grevota, smrta i demonskih izmama. Lekcite ovu knjigu koja se daje na konkretnim specifičnim okolnostima, ali bideji i duhovni uslovi bi se ponavljali niz vekova, nivno značenje je univerzalno i prostorno i tokom vremena.

Najtrogatelen izraz za veru i ljubav na prvu Crkvu kon Gospoda beše mačenstvo u vernicima tokom perioda progonstva. Vo pomirite vreme što sledea, mačenstvo so krv go otstapi mesto na isto tolku naporno mačenstvo na sovesta, odnosno doživotna borba na sekoj hrišćanin da dostigne suvršenstvo u Hristu i čišćenje ovog sveta.

Prvi i izuzetno impresivan primjer za to davam Antonija Velikog. Živeel u preoden period, odnosno na samom kraju u periodu na progonstvo i prve godine od pobede na hrišćanstvo. Negova gorliva ljubav sa Hristom je pottiknala da gi podnese „stradanjata“ na Sinot Božji kako da se raspnat i pogreban zajedno sa Njim, da se udostoji da postane Njegov vistinski podržavalac. Meutoa, so prestanokot na progonstvo, negoviot kopnež za mačenstvo ne može so ništo da se zadovolje i zato go prifatil „mačeništvo po sovest“, odejḱi vo pustinata „i tamu sekojdnevno bil mačen od sovesta i obzemen so podvizi na verata“.

Primero Antonija Velikog je sledeća mnoga vernika, koja se povukla u pustinju u Egiptu, Sinaju i Palestini.

...Se sobra okolu svetite stari pokretnici i taka se „naseli pustinata“...